اختیارات حاکم اسلامی در وضع احکام متغیر، با نگاه به احکام زنان، از دیدگاه علامه طباطبائی
نویسنده
چکیده مقاله:
موضوع این مقاله «نظریۀ علامه طباطبائی دربارۀ اختیارات حاکم اسلامی در وضع احکام متغیر، با نگاه به احکام زنان» است. نوشتار حاضر با روش تحلیلی به دنبال تبیین، نقد و بررسی نظریۀ علامه در حل چالشهای فراروی احکام شریعت در عصر حاضر، با تطبیق بر برخی احکام زنان است. شریعت اسلام احکامی ثابت دارد که ممکن است برخی از آنها در اوضاع زمانه باعث سوءاستفاده شوند. علامه طباطبائی فضای سوءاستفاده از برخی احکام زنان و خانواده را در عصر حاضر و درنتیجه ستم به زنان با آن احکام را بیان کرده و راهحل نهایی جلوگیری از آن ستم و سوءاستفاده را احکام حکومتیِ حاکمِ مشروع دانسته است. در این مقاله نخست نظریۀ علامه در قلمروی که بیان کرده، تبیین و امکان توسعۀ آن به موارد دیگر بررسی شده است. ازآنجاکه نظریۀ او نزدیک به نظریۀ منطقةالفراغ شهید صدر است، این دو نظریه مقایسه شدهاند. سپس نظریۀ مختار ارائه شده و درنهایت مخاطرات این نظریات، برای بهکارگیری مناسب آنها بیان گردیده است.
منابع مشابه
قلمرو اختیارات دولت در مسائل خانواده در نگاه علامه طباطبائی
جایگاه خانواده به عنوان گستردهترین نهاد اجتماعی با خاستگاهی طبیعی و غریزی چنان است که هیچ جامعهای نمیتواند خود را فارغ از مسائل آن بشمارد. دولتها در هردو حوزۀ حاکمیتی و تصدیگری، توجه جدی به حمایت از خانواده و مسائل مرتبط به آن دارند و اعمال قدرت در بخشی از شئون آن را در شمار اختیارات و وظایف خود میدانند. پرسش این است که آیا حکومت اسلامی از موضع حق حاکمیت خود میتواند به هدف اجرا و در طول...
متن کاملتعبد و تعقل در احکام شرعی از دیدگاه مذاهب اسلامی
مراد از تعبد آن است که احکام معنای غیرمعقول، و مراد از تعقل آن است که احکام معنای معقول داشته باشند. در خصوص تعبدی یا تعقلی بودن نصوص دو نظریه وجود دارد: نخست اینکه نصوص تعبدی هستند و تفسیر مضیق دارند. دوم اینکه نصوص تعقلی هستند و از تفسیر موسع برخوردارند. براساس قواعد اصولی، اصالت در غیرعبادات بر تعلیل است و در عبادات بر تعبد. عبادات از جمله مصادیق احکام تعبدی، و معاملات از جمله مصادیق احکام ت...
متن کاملمشروعیّت «تقیّه» و احکام آن از دیدگاه مذاهب اسلامی
تقیّه که به معنای در امان قرار دادن خویشتن به وسیله موافق نشان دادن خود با اهل خلاف می باشد، برخلاف نفاق که به منظور جلب منفعت، تظاهر به همانندی با دیگران می شود برای حفظ دین انجام می گیرد، به گونه ای که گاهی شخص در اثر اکراه، عمل به تقیّه می کند و گاهی برای حفظ حتّی امّت اسلامی؛ در حالی که در همه مذاهب اسلامی به مشروعیّت تقیّه تصریح شده است. بزرگان فقه مذاهب اربعه اهل سنّت، مشروعیّت آن را مسلّم تلقّی کر...
متن کاملتحلیلی بر استدلالهای سلفیان در تقدّم احکام نقل بر احکام عقل؛ با تمرکز بر دیدگاه ابنتیمیه
مبحث حجیت فهم عقل در کشف معارف دینی و دامنه حدود آن از دیرباز یکی از مباحث اختلافی میان متألهان مسلمان و غیرمسلمان بوده است و در این زمینه، طیفی از افراط تا تفریط در میان فرقههای اسلامی یافت میشود. در این میان، یکی از فرقههای تأثیرگذار که دیدگاهی خاصتر از دیگران دارد، فرقه سلفیان شاخه وهابی است. این فرقه با نظریهپردازانی همچون ابنتیمیه، حجیت عقل در فهم و کشف مراد دینی را حداقلی میداند و...
متن کاملاحکام حکومتی از دیدگاه امام خمینی (ره)
احکام حکومتی در اسلام بویژه در اندیشه فقهی و سیاسی شیعه یکی از مهمترین مسائلی است که فهم و توجه بدان می تواند در تعمیق استنباط فقیه و حل بعضی از غوامض روائی بسیار موثر باشد. نگارنده در این مقاله ضمن تعریف حکم اولیه و ثانویه به بررسی ماهیت احکام حکومتی و نوع اولیه و ثانویه بودن آن احکام پرداخته و برای بهتر تبیین کردن آراء فقیهان در این مورد به آیات و روایات مربوطه اشاره کرده است. آنگاه دیدگاهها...
متن کاملتحلیلی بر تغییر نظام حاکم بر موضوع احکام از دیدگاه امام خمینی(س)
نظریات امام خمینی(س) به عنوان فقیهی که عمری را در راه تعلیم و تعلم علوم دینی، به خصوص علم فقه، صرف کردهاند و در مرحلهای از زندگی پربار خود رهبری نظامی را که بر مبانی فقه استوار است به عهده گرفتهاند، میتواند راهگشای برخی از مسائل مبهم در این حوزه از معرفت بشری باشد. از نظر ایشان یکی از مسائل مهم در دنیای کنونی نقش زمان و مکان در اجتهاد و نوع تصمیمگیریهاست. تأثیر زما...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 4 شماره 1
صفحات 117- 135
تاریخ انتشار 2016-08-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023